بررسی جمعیت و تنوع زیستی بی مهرگان خاکزی و رابطه آنها با تیپهای عمده جنگلی نکا

بی مهرگان خاکزی در بازگشت مواد آلی و عناصر غذایی در جنگلهای مناطق معتدل اهمیت بسزایی دارند. فعالیتهای حیاتی بی مهرگان خاکزی بر حاصلخیزی و رویش گیاهان تاثیر بسزایی می گذارد. تعداد و زیوزن بی مهرگان خاکزی، از جمله شاخصهایی می باشند که برای تعیین توان اکولوژیک به کار می روند. شاخصهای مزبور نشانگر پتانسیل فعالیتهای حیاتی و کیفیت خاک می باشند. بنابراین بررسی جمعیت بی مهرگان خاکزی و شناخت رابطه آنها با پوشش گیاهی و خاک ، از پیش نیازهای تعیین توان اکولوژیک رویشگاههای جنگلی می باشند. به همین منظور، تعداد و زیوزن گروههای مهم بی مهرگان خاکزی شامل کرمهای خاکی، پادمان، هزارپایان، کنه ها، خرخاکیها، صدپایان، پروتورا، شبه عقربها، عنکبوتها، سیمفیلا، دیپلورا، پوروپدا، پادرازان، حشرات و لارو حشرات ، به مدت یکسال (آبان 75 تا مهر 76) در تیپهای بلوط - ممرزستان، ممرزستان و راشستان که در جنگلهای نکا واقع شده بودند بررسی گردیدند. از هر تیپ ماهانه بیست نمونه خاک گرفته شد. هر نمونه به شکل استوانه ای با سطح مقطع 81 سانتیمتر مربع و عمق 30 سانتیمتر بود که به صورت پنج زیرنمونه شامل مواد آلی خرد نشده، مواد آلی خرد شده، 0 تا 10، 10 تا 20 و 20 تا 30 سانتیمتر برداشته می شد. مزوفون خاک با کمک قیف برلیزی و ماکروفون به طور دستچین از مواد آلی و معدنی جدا، در دمای شصت درجه سانتیگراد خشک و با دقت ده هزارم گرم وزن شدند. وزن مخصوص ، اسیدیته، بافت ، درصد کربن و نیتروژن لایه های خاک در تیپهای مورد بررسی اندازه گیری گردیدند. وزن خشک لاشریزه های کف جنگل بطور ماهانه اندازه گرفته شد. براساس این پژوهش ، زیوزن بی مهرگان خاکزی در ممرزستان بیشتر از بلوط - ممرزستان و راشستان است ولی بین بلوط - ممرزستان و راشستان تفاوت معنی دار وجود ندارد. بیشینه تعداد و زیوزن بی مهرگان خاکزی در عمق 0 تا 10 سانتیمتر وجود دارد. تعداد و زیوزن بی مهرگان خاکزی در پاییز و بهار افزایش و تابستان کاهش می یابد. تنوع زیستی بی مهرگان خاکزی در راشستان بیشتر از بلوط - ممرزستان و ممرزستان است .